CIA, MI6 ve
ASIS’in ortak mizanseni
Ronald Reagan’ın
Londra’da yaptığı konuşma, CİA’nin
kirli işlerinin parlamento soruşturma komisyonlarınca ortaya çıkarılması
çevresinde oluşan skandallar sonrasına denk geliyor. Kongre CİA’ye,
yeni pazarlar bulmak üzere askeri darbeler düzenlemesini yasaklar. Beyaz Saray’da
Ulusal Güvenlik Konseyi bu yasağı delmek için başka araçlar kullanma
arayışındadır.
İki
partili düşünce komisyonu, her ne kadar Beyaz Saray’dan resmi
görevlendirilmesini sonra almış olsa da, Ronald Reagan’ın konuşmasından önce oluşturuldu.
Dolayısıyla da Başkanlığın abartılı hırsına cevap vermiyor ama onun öncülü.
Bunun sonucunda konuşma, kaba hatlarıyla zaten belirlenmiş olan ve iki partili
komisyon tarafından uygulanmaya yönelik olan kararların söylem olarak
süslenmesinden başka bir şey değildir.
Komisyonun başkanı, ticaretten sorumlu ABD
özel temsilcisiydi ve bu da demokrasinin geliştirilmesini değil ama
kutsanmış terminolojiyle, « piyasa
demokrasisini » öngördüğünü ortaya kurdu. Bu garip kavram ABD modeline
uygundur: Bir ekonomik ve mali oligarşi
piyasalar aracılığıyla siyasi tercihlerini dayatırken, halkın seçtiği
parlamenterler ve hakimler, bireyleri yönetimin keyfiyetinden korumaktadır.
NED’in
dört uydu kuruluşundan üçü koşullara uygun olarak oluşturuldular. Öte yandan
dördüncüsünü, sendikal birimi (ACILS)
kurmak gerekmedi. Bu kurum zaten İkinci Dünya Savaşından beri vardı, ama
1978’de CİA’yle bağlantısı ortaya
çıkarıldığında isim değiştirmişti. Buradan da CIPE, IRI ve NDI’nin kendiliklerinden ortaya
çıkmadıkları ve aynı şekilde CİA’nin
rehberliğinde kuruldukları sonucunu çıkarabiliriz.
Üstelik
NED her ne kadar ABD hukukuna göre kurulmuş bir dernek olsa da, sadece CİA’nin aygıtı değil ama İngiliz
(bu nedenle kuruluşu Reagan tarafından Londra’da açıklanmıştır) ve Avustralya gizli servislerinin
ortak aygıtıdır. Bu çok önemli husus hep sessizlik içerisinde
geçiştirilmiştir. Oysa bu durum, sözüm ona « STK »’nın XX.nci kuruluş yıldönümü
dolayısıyla Başbakan
Tony Blair ve John Howard tarafından
gönderilen kutlama mesajlarıyla teyit edilmiştir. Echelon elektronik
algılama ağında olduğu gibi, NED ve yalancı
ayakları, Londra, Washington ve Canberra’yı birbirine bağlayan Anglosakson
askeri paktın aracıdır. Bu düzenek sadece CİA değil ama İngiliz MI6 ve
Avustralyalı ASIS tarafından da kullanılabilir.
Bu gerçeği gizlemek için NED,
müttefikler arasında kendisiyle çalışan benzer örgütlerin de kurulmasına ön
ayak olmuştur. 1988 yılında Kanada, özellikle Haiti ve ardından
Afganistan üzerinde odaklanan Haklar ve Demokrasi Merkezi kurulmuştur. 1991 yılında, Birleşik Krallık Westminster Foundation for Democracy (WFD)’yi
oluşturmuştur. Bu kamu
kuruluşunun işleyişi NED’in bir kopyasıdır:
yönetim siyasi partilere emanet edilmiştir (sekiz temsilci: üçü Muhafazakar
Partiden, üçü İşçi Partisinden, biri Liberal Partiden ve sonuncusu da
Parlamentoda temsil edilen diğer partilerden). WFD Doğu Avrupa’da çok faaliyet
yürütmüştür. Son olarak 2001 yılında
Avrupa Birliği, mevkidaşlarından
daha az şüphe çeken, European Instrument for Democracy and Human Rights (EIDHR)’i
kurmuştur. EuropAid’a bağlı olarak çalışan bu ofis, güçlü olduğu kadar çok da
tanınmayan Hollandalı Jacobus Richelle adlı
bir üst düzey memur tarafından yönetilmektedir.
77
nolu Başkanlık yönergesi
ABD’li parlamenterler 22 Kasım 1983’te NED’in kuruluşunu oylarlarken, aslında vakfın 14
Ocak tarihli bir Başkanlık yönergesi uyarınca zaten gizlice kurulduğunun
farkında değillerdi [1].
Ancak yirmi yıl sonra tasnif dışı olan bu
belge, propaganda yerine, siyasal olarak düzgün bir tanım olarak kullanılan «
kamu diplomasisini » düzenlemektedir. Beyaz Saray’da Ulusal Güvenlik Konseyi içerisinde, biri NED’i yönetmekle yükümlü olan
çalışma gruplarının oluşturulmasını öngörmektedir.
O halde,
Vakfın yönetim kurulu, Ulusal Güvenlik
Konseyinin hareketini aktaran bir kayıştan başka bir şey değildir.
Görüntüyü korumak için, genel olarak CİA’de
fiilen çalışan ve eski ajanların yönetici olarak atanmamaları kararlaştırıldı.
Yine de olan biten şeffaftır. Ulusal Güvenlik Konseyi’nde önemli rol
oynayan üst düzey memurların çoğu NED’te yöneticilik yapmıştır. Bu durum örneğin Henri Kissinger,
Franck Carlucci,
Zbigniew
Brzezinski ya da Paul Wolfowitz için geçerlidir. Bu şahsiyetler,
birer demokrasi idealisti olarak değil ama birer ahlaksız şiddet uzmanı olarak
tarihe geçeceklerdir.
NED
yöneticisi Henry Kissinger. Bir « sivil toplum temsilcisi » mi?
Vakfın bütçesi, istihbarat örgütleri
arasında geniş kapsamlı operasyonların parçası olan faaliyetler yürütmek üzere
talimatlarını Ulusal Güvenlik Konseyinden
aldığı için tek başına yorumlanamaz. Fonlar, özellikle de Uluslararası Yardım Ajansı’ndan (USAID) gelenler, bunların «
hükümet dışı kalmalarını sağlamak için », bütçesinde görünmeksizin NED
üzerinden nakledilmektedir. Vakıf bunun dışında, Smith Richardson Foundation , John
M. Olin Foundation ya da La Lynde
and Harry Bradley Foundation gibi özel aracılarda aklandıktan sonra dolaylı
olarak CİA’den de para almaktadır.
Bu programın
kapsamının genişliğini iyi değerlendirebilmek için, NED’in bütçesini, Dışişleri Bakanlığının, USAID’in, CİA’nin ve Savunma Bakanlığının
ilgili alt bütçeleriyle birleştirmek gereklidir. Böyle bir değerlendirmeyi
yapmak bugün için imkansızdır.
Yine de bilinen
bazı unsurlar bunun büyüklüğüyle ilgili bir fikir sahibi olmamızı
sağlamaktadır. ABD son beş yılda, Lübnan gibi 4 milyon nüfuslu bir küçük ülkedeki dernek
ve siyasi partiler için 1 milyar dolar harcamıştır.
Global olarak, bu paranın yarısı Dışişleri
Bakanlığı, USAID ve NED
tarafından kamuoyunun gözü önünde dağıtıldı. Diğer yarısı ise CİA ve Savunma Bakanlığı tarafından gizlice ödendi. Bu örnekten hareketle ABD’nin kurumsal yolsuzluk genel bütçesinin
yıllık on milyarlarca dolar olduğu sonucunu çıkarabiliriz. Bugün, Avrupa Birliğinin kamuoyuna tamamen
açık olarak yürütülen ve ABD faaliyetlerine de katkı sağlayan eşdeğer
programının yıllık bütçesi 7 milyar Euro’dur.
Sonuç olarak, NED’in
hukuksal yapısı ve resmi bütçesinin hacmi şaşırtmacadan başka bir şey değildir.
Doğası gereği, daha önce CİA’ye
atfedilen legal faaliyetlerden sorumlu bağımsız bir kuruluş değil ama Ulusal Güvenlik Konseyinin yasadışı
operasyonlarının yasal unsurlarını yerine getirmekle görevlendirdiği bir
vitrindir.
Thierry Meyssan
Çeviri
Osman Soysal
Osman Soysal
Kaynak
Odnako (Rusya)
Odnako (Rusya)
Bu makale ilk olarak Rus dergisi Odnako’nun 35nci sayısında
(27 Eylül 2010 tarihli) yayınlanmıştır.
CIA'nın Yasal Penceresi 1 için bkz.
